Zapewne wiecie, że mrówki to jedne z najbardziej pracowitych na świecie stworzeń! Nie bez powodu powstało powiedzenie „być pracowitym jak mrówka„. Są to niezwykłe owady, których życie jest bardzo intensywne.
Szacuje się, że na świecie żyje obecnie 20 000 ich gatunków, a nazwanych i opisanych znamy 16 000!!!
Przyznacie, że to zawrotna liczba. W Polsce żyje ponad 100 gatunków mrówek.
A oto kilka ciekawostek na temat tych wspaniałych stworzeń.
1. Historia, czyli skąd się wzięły mrówki?
Pamiętacie nasz ostatni wpis o motylach? Pisałam w nim, że pierwsze motyle pojawiły się na Ziemi około 100 mln lat temu, czyli w epoce dinozaurów. Wynik ten pobiły mrówki, które są starsze nawet od dinozaurów!!! Na podstawie znalezisk i badań archeologicznych szacuje się, że pierwsze mrówki wyewoluowały ze stworzeń podobnych do os aż 140 mln lat temu! Stopniowo owady te rozprzestrzeniły się na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. No tak… motyli też tam nie ma i po raz kolejny – tym razem mrówkom – się nie dziwię:)
2. Systematyka i mrówki giganty
Jak możemy szczegółowo przeczytać w najnowszym artykule National Geographic (link do artykułu) prawdopodobnie 50 mln lat temu po Ziemi chodziły mrówki giganty! Wnioski takie sformułowano na podstawie odkrytych w Kanadzie skamieniałości, które datuje się na okres właśnie sprzed kilkudziesięciu milionów lat.
Na zdjęciu obok kolibra widać skamieniałość mrówki, która prawdopodobnie mierzyła 2,5 cm! Wyobrażacie sobie takie duże mrówki w dzisiejszych czasach?
Ten konkretny rodzaj mrówek nazywa się Titanomyrma gigantea i należy do prehistorycznych mrówek gigantów zepoki EOCENU. Prawdziwy rekord wielkości osiągała zaś Królowa mrówek z tego rodzaju wynikiem 5 cm długości i kilkunastu cm rozpiętości skrzydeł! WOW! Na dodatek mrówki te były mięsożerne, a więc wiecie… ja bym uciekała ;p Ale na szczęście dzisiejsze mrówki są dużo mniejsze, choć niektóre bywają także groźne.
2,5-centymetrowa mrówka, która niegdyś żyła w Wyoming, dorównuje wielkością dzisiejszym kolibrom. (Zdjęcie: Bruce Archibald).
3. Najbardziej zaskakujące fakty o mrówkach
3.1 Hodują własne „zwierzęta”
Jedną z najbardziej zaskakujących ciekawostek o mrówkach jest fakt, iż zakładają one hodowle mszyc, którymi się opiekują i które wypasają. Celem jest pozyskanie spadzi, czyli gęstej, słodkawej i lepkiej cieczy pojawiającej się latem na liściach wybranych drzew liściastych. Jest ona mieszaniną wydaliny mszyc oraz soku komórkowego pochodzącego z liści. To właśnie ze spadzi pszczoły produkują miód spadziowy, natomiast dla mrówek stanowi ona pokarm.
3.2 Mają dwa żołądki
Kiedy dowiedziałam się o tym fakcie to przyznam się, że mnie rozbawił, ponieważ ja często o sobie mówię, że mam dwa żołądki – oczywiście ten drugi jest wiecie… na słodycze;p W przypadku mrówek ma on jednak dużo bardziej powiedzmy… społeczne zastosowanie. Dzięki drugiemu żołądkowi o nazwie „sakulus” mogą one wymieniać się zawartością pokarmową z innymi osobnikami. Wiem… nie brzmi to może smacznie, ale ma ważny cel. Zjawisko to nazywamy Trofalaksją i polega na wymianie związków chemicznych (np. węglowodorów, lipidów). Dzięki niemu mrówki mogą po pierwsze przekazywać sobie pożywienie, a po drugie komunikować się między sobą. Ślad „pokarmowy” pozostawiony na ciele owada, może świadczyć o jej przynależności do danego roju, kolonii.
3.3 Niektóre są bezpłciowe
Mrówki z gatunku Mycocepurus smithi rozmnażają się bezpłciowo, ponieważ nie mają samców. W tym określonym gatunku występują tylko panie mrówki.
Mrówka z gatunku Mycocepurus smithi. Źródło: Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Mycocepurus_smithii
3.4 Najmniejsze mrówki mają jedynie 2 mm
Mrówki faraona to najmniejszy znany gatunek tych owadów. Swoją nazwę zawdzięczają pochodzeniu – przybyły do Europy z Egiptu. Mierzą zaledwie 2 mm i dzięki temu potrafią się dostać w wiele niedostępnych dla innych owadów miejsc. Są spotykane także w Polsce i to właśnie one czasami bywają gośćmi naszych domów, ponieważ są tam dla nich idealne warunki do życia.
Mrówka z gatunku Monomorium pharaonis. Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Mr%C3%B3wka_faraona
3.5 Nie mają płuc
Mrówki oddychają całą powierzchnią ciała przez specjalne otwory nazywane tchawkami, dlatego też owady te nie posiadają płuc. Tlen, który wnika przez tchawki jest dalej przekazywany do wszystkich komórek ciała.
Tchawka u mrówki. Źródło: https://www.sciencefocus.com/nature/how-do-ants-breathe
3.6 Mrówki są strong…Strongwomenkami:)
Tak wiem, zapewne zastanawiacie się dlaczego napisała strongWOMENKAMI. Otóż mrówki robotnice (czyli te które powiedzmy kolokwialnie najwięcej w życiu się napracują) to kobiety! Imponujący jest fakt, iż potrafią nosić ciężary, które są od nich cięższe nawet 20 razy! Wyobraźcie sobie! To tak jakby osoba ważąca np. 60 kg mogła unosić 1000 kg! Dla porównania powiem, że sportowcy podnoszący ciężary unoszą między 200 a 300 kg także mrówki są znacznie silniejsze:)
Jeśli nadal jesteście ciekawi mrówek to zapraszamy Was do zapoznania się z naszą grą Cykle Życia, a w szczególności z planszetką mrówki! Dzięki aplikacji mobilnej dowiecie się jeszcze wielu ciekawostek o tych niezwykłych stworzeniach!
Dodaj komentarz